Innovatie door informatietechnologie

Download de illustraties behorende bij het college: 170 KB

Inleiding

Bedrijven zijn als biologische organismen, ze worden geboren, ze groeien, ze worden volwassen en ze worden oud. Net als mensen heeft de gezondheid van bedrijven voortdurend aandacht nodig. Ze moeten zich voortdurend aanpassen aan hun omgeving om niet door anderen uit de markt gedrukt te worden. Bedrijfstransformatie is een methode om bedrijven in hun ontwikkeling te stimuleren.

 

In dit hoofdstuk staat centraal wat er allemaal bij bedrijfstransformatie komt kijken. We doen dit aan de hand van een framework voor bedrijfstransformatie dat beschreven staat in [Gouillart et al., 1995].

Leerdoelen

Na het bestuderen van dit onderwerp moet u begrijpen:

• Wat bedrijfstransformatie inhoudt.
• Wat het effect is van transformatie langs de vier dimensies.

Bedrijfstransformatie langs vier dimensies

In deze snel veranderende wereld is het voor succesvolle bedrijven niet langer mogelijk om op de lauweren te rusten. Continu moeten ze alert zijn op veranderingen in de wereld om hen heen. Tot enkele jaren geleden beperkten bedrijven zich voornamelijk tot het herstructureren van de bedrijfsprocessen. Tegenwoordig ziet men in dat er meer nodig is om concurrerend te blijven of worden.

 

Prahalad en Hamel (in [Hamel et al., 1994]) hebben dat in het volgende schema uitgedrukt.

 

Gouillart en Kelly hebben in [Gouillart et al., 1995] een algemeen framework gegeven voor bedrijfstransformatie. Zij onderkennen daarin de dimensies die in het volgende schema staan gegeven. Deze dimensies moeten niet als opeenvolgende gezien worden, aan alle dimensies tegelijkertijd aandacht worden geschonken.

 

De dimensie reframing heeft te maken met het loslaten van bestaande denkpatronen en het creëren van een nieuw beeld van wat het bedrijf is en doet. De dimensie restructering richt zich op het op een andere manier inrichten van de organisatie en de werkprocessen. De dimensie revitalization heeft te maken met het groeien van de organisatie door het zoeken naar nieuwe vormen van bedrijvigheid. De dimensie renewal tenslotte, helpt de organisatie om nieuwe competenties te ontwikkelen die de organisatie ook in de toekomst concurrerend te houden. In de volgende paragraaf behandelen we de vier dimensies uitgebreider.

 

Als we nu kijken naar de drie stromen van Prahalad en Hamel dan zien we dat de eerste stroom valt binnen de dimensie restructuring, de tweede binnen de dimensies restructuring en renewal en de derde binnen reframing en revitalization.

De dimensies afzonderlijk

De vier genoemde dimensies zijn op hun beurt opgebouwd uit telkens drie ‘chromosomen’. We zullen in deze paragraaf deze chromosomen behandelen.

Reframing

Van nature houden mensen niet van veranderingen, dus om een organisatie in beweging te krijgen moet moeite gedaan worden. De activiteiten die daarbij horen kunnen we in drie categorieën indelen. De eerste heeft de titel ‘Achieving mobilization’ en heeft als doel om de organisatie en de mensen er in, te prepareren voor veranderingen. In andere literatuur wordt dit proces ook wel aangeduid met de term "unfreezing", hetgeen duidelijk weergeeft wat hier de bedoeling is. De volgende categorie is ‘Create the vision’. Dit heeft te maken met het schetsen van een beeld van de toekomst van het bedrijf. Het geeft een ieder in de organisatie een gemeenschappelijk doel waar naar men kan streven. De laatste categorie is ‘Build the measures’. Hierbij gaat het om een aantal zaken. Ten eerste om duidelijk te krijgen op welke gebieden het bedrijf moet ‘scoren’ om de doelen te halen. Daarnaast verschaffen de metingen de mensen in de organisatie inzicht over de (wan-)prestaties van het bedrijf t.o.v. andere bedrijven. Deze metingen kunnen gebruikt worden bij het opstellen van nieuwe doelstellingen. Vaak wordt voor het meten de term K.P.I gebruikt, dat wil zeggen "kritieke performance indicator". Deze laatste categorie wordt in sommige vakliteratuur ten onrechte aangeduid met de term "freezing", maar het is geenszins de bedoeling om van het ene gewoontepatroon in het andere gewoontepatroon te vervallen. K.P.I.'s ( key performance indicator ) dienen voor houvast niet voor een nieuwe vorm van conditionering !

Restructuring

 

Om de binnen reframing gestelde doelen te bereiken, moet alles binnen een bedrijf dezelfde kant op gericht zijn. Dat is het belangrijkste doel van restructuring, het zorgen dat de verschillende aspecten van het bedrijf op één lijn gebracht worden. De activiteiten die daarvoor uitgevoerd moeten worden, kunnen wederom worden ingedeeld in drie categorieën. De eerste categorie is ‘Constructing an economic model’. Hierbij gaat het om de alignment van het financiële model van het bedrijf met zijn doelen. Het financiële model geeft de structuur van de geldstromen binnen het bedrijf.

 

De tweede categorie is ‘Configuring the physical infrastructure’. Dit houdt in dat de topmanager operationele doelen stelt voor afstemming binnen het bedrijf en tussen het bedrijf en andere bedrijven. Het gaat hierbij om het geven van een soort raamwerk dat op een lager niveau concreet ingevuld kan worden.

 

De laatste categorie is ‘Redesigning the work architecture’. In deze categorie gaat het om het herinrichten van de bedrijfsprocessen. Dit is wat vaak Business Process Redesign (BPR) wordt genoemd.

 

We kunnen verschillende ambitie-niveaus van restructering onderscheiden.

In de eerste fase gaat het alleen om het verbeteren van bepaalde aspecten van het bedrijf. In de tweede staat innovatie centraal, waarbij BPR zich voornamelijk richt op het anders inrichten van bedrijfsprocessen en Business Process Innovation (BPI) op het innovatie van deze processen. In de laatste fase wordt het hele bedrijf ‘op zijn kop’ gezet en worden alle aspecten van het bedrijf aangepakt.

Revitalization

 

Revitalizing is de derde stroom in het plaatje van Prahalad en Hamel. Het heeft als doel om nieuwe dingen te creëren, hetzij nieuwe producten of diensten, hetzij nieuwe vormen van bedrijvigheid. De drie categorieën die we hierbij kunnen onderkennen zijn de volgende. Als eerste categorie hebben we ‘Achieving market focus’. Het gaat er hierbij om dat een bedrijf kritisch naar zich zelf kijkt door de ogen van klanten. Alleen op die manier kan men bepalen welke toegevoegde waarde het bedrijf heeft voor klanten.

 

De tweede categorie is ‘Inventing new businesses’. De kern hier is het ontdekken van nieuwe zaken door het combineren van de competenties die binnen en/of buiten het bedrijf aanwezig zijn. De competenties buiten het bedrijf kunnen aangesproken worden door het aangaan van samenwerkingsverbanden met bedrijven of overnames van andere bedrijven.

 

De laatste categorie is ‘Changing the rules through information technology’. In deze categorie staat de toepassing van informatietechnologie centraal. Het gaat hierbij breed scala van toepassingen van informatietechnologie, van het versnellen van bedrijfsprocessen tot het creëren van kennisnetwerken binnen bedrijven.

Renewal

De laatste dimensie is tevens de moeilijkste, want het gaat hierbij om de geest van het bedrijf en de mensen die er in werken. Deze geest is zeer moeilijk te veranderen. De eerste categorie die bij deze dimensie hoort is ‘Developing the reward system’. Dit betekent dat het bedrijf moet zoeken naar een beloningsstructuur die in lijn is met de doelen van het bedrijf. Op die manier kunnen de doelen van medewerkers en bedrijf op elkaar afgestemd worden. De tweede categorie is ‘Building individual learning’. Hierbij gaat het om het stimuleren van de ontwikkeling van medewerkers. In plaats van mensen te zien als machines die tegen een bepaalde betaling een aantal taken doen, gaat men mensen zien als individuen met een oneindig potentieel, die door de juiste training veel mogelijkheden hebben.

De laatste categorie is ‘Developing the organization’. Hierbij gaat het om het verder ontwikkelen van de organisatie. De organisatie leeft in een wereld met continue verandering. Het moet zich voortdurend aan deze veranderingen aanpassen, dit is het doel van de laatste categorie.

In de onderstaande afbeelding zijn alle dimensies en categorieën samengevat.

Trends

Statements

Oefeningen

• Noem enkele zaken in uw bedrijf die aan "reframing" toezijn en geef aan waarom.
• Noem een bedrijfsproces of een afdeling in uw bedrijf dat aan "restructuring" toe is en geef aan waarom.
• Hoe zou in uw bedrijf een vorm van "revitilization" kunnen worden toegepast.
• Geef enkele mogelijkheden tot "renewal" in uw bedrijf.
• In welk kwadrant zou u in uw bedrijf beginnen ?

Vragen

• Wat gebeurt er als één of meer aspecten van het bedrijfstransformatie-proces te weinig aandacht krijgt of krijgen ?
• Wat is het vesrcshil tussen een CSF en een KPI ?
• Waarin is bedrijfstransformatie meer dan BPR ( business process redesign ).

Definities

transformatie
Een transformatie is een doelbewuste verandering.

Literatuurverwijzingen